|
|
|
ศาสนาสามประเภท
พระวิสุทธิโสภณ / มนุษย์กับศาสนา
การจำแนกประเภทของศาสนา
ศาสนา หมายถึง ความคิดความเชื่อทั้งหมดที่เกี่ยวกับโลกและการดำเนินชีวิตไปสู่จุดหมายที่ดีของมนุษย์ การจัดประเภทของศาสนาโดย
พิจารณาองค์ประกอบของศาสนาสำคัญในปัจจุบันตามที่นิยมกันจึงแคบเกินไป จึงได้มีการจัดประเภทให้กับศาสนา การศึกษาในแนวนี้อาจเหมาะ
สำหรับการศึกษาเชิงเปรียบเทียบ ศาสนาอาจจัดเป็นประเภทตามลักษณะที่เป็นจุดเด่นของแต่ละกลุ่มศาสนาได้เป็นสามกลุ่มหลัก ๆ ดังนี้
1. ศาสนาแบบเทวนิยม เป็นเรื่องของความเชื่อในพระเจ้า เนื่องจากมนุษย์ในสมัยโบราณมีความหวาดกลัวต่อต่อปรากฎการณ์ทางธรรมชาติ
เช่น ฟ้าร้องฟ้าผ่าก็เลยวาดภาพว่าน่าจะมีภูติผีปีศาจหรือเทพเจ้าเป็นผู้ดลบันดาลให้เกิดสิ่งเหล่านี้ ภายหลังเทพเจ้าที่คนโบราณเหล่านั้นนับถือก็ค่อย ๆ
พัฒนามาเป็นพระเจ้าที่เรานับถือในปัจจุบัน
2. ศาสนาแบบธรมชาตินิยม เป็นความเชื่อในเรื่องของธรรมชาติว่า สิ่งต่าง ๆ ในจักรวาลต่างกำลังดำเนิน เคลื่อนไหว คลี่คลาย เปลี่ยนแปลงไป ภายใต้กฎทางธรรมชาติ
หาใช่ด้วยอำนาจดลบันดาลของผู้เป็นเจ้าไม่ ซึ่งความเชื่อดังกล่าวจะคล้ายกับวิทยาศาสตร์ ศาสนาเหล่านี้ ได้แก่ ศาสนาพุทธและศาสนาเต๋า แต่
ศาสนาเหล่านี้ก็ไม่ใช่วิทยาศาสตร์
3. ศาสนาแบบมนุษย์นิยม เน้นความรู้ความเข้าใจตนเองจึงจะเป็นประโยชน์กับเราอย่างแท้จริง และไม่ทราบว่ามนุษย์คือส่วนหนึ่งของธรรมชาติ
เราจะเห็นได้ว่าศาสนาแบบเทวนิยมและแบบธรรมชาตินิยมจะมีขอบเขตคำสอนกว้างในระดับที่ใกล้เคียงกัน ขอบเขตที่ว่านี้ครอบคลุมจักรวาล
ทั้งหมดแล้วจึงเจาะจงลงมาที่มนุษย์ในฐานะผู้สมควรได้รับประโยชน์เชิงปฏิบัติจากคำสอนทางศาสนา ศาสนาแบบเทวนิยมก็สอนเรื่องมนุษย์และสิ่งที่มนุษย์ควรกระทำ
เพื่อเข้าถึงชีวิตที่สมบูรณ์แบบ ศาสนาแบบธรรมชาตินิยมก็สอนเช่นเดียวกันนี้ ศาสนาแบบมนุษย์นิยมไม่สนใจเนื่อหาส่วนที่เกี่ยวข้องกับจักรวาล หาก
แต่สนใจเจาะจงไปที่เนื้อหาส่วนที่เกี่ยวข้องกับมนุษย์เท่านั้น
ที่มา:
พระวิสุทธิโสภณ. (2541). ก่อนพระอาทิตย์อัสดง.
กรุงเทพฯ : ลานอโศก เพรส กรุ๊ป.
|
|
