|
||||||||||||||||
|
ดาวพลูโต
ปลด'ดาวพลูโต'ออกจากระบบสุริยะจักรวาล นักดาราศาสตร์ชั้นนำของโลกพร้อมใจกันปลดดาวพระยม หรือ ดาวพลูโต
ออกจากดาวนพเคราะห์ของสุริยะจักรวาลแล้ว
จำนวนดาวนพเคราะห์ในระบบสุริยะจักรวาลจาก 9 ดวงเหลือเพียง8 ดวง ดาวพลูโต เป็นดาวเคราะห์แคระในระบบสุริยะ อยู่นอกวงโคจรของดาวเนปจูนออกไป ในบริเวณแถบไคเปอร์ มีขนาดเล็กกว่า ดวงจันทร์ 7 ดวงในระบบสุริยะ (ดวงจันทร์ของโลก ไอโอ ยูโรปา แกนีมีด คัลลิสโต ไททัน และไทรตัน) ดาวพลูโตมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 2,390 กิโลเมตร มีดวงจันทร์บริวาร 3 ดวง ชื่อ คารอน (มีขนาดประมาณ 1/5 ของพลูโต) นิกซ์ และไฮดรา (2 ดวงหลัง ค้นพบเมื่อปี พ.ศ. 2548) พลูโตเป็นเทพเจ้าแห่งเมืองบาดาลในเทพนิยายโรมัน หรือ เรียกว่า ฮาเดส ในเทพนิยายกรีก สันนิษฐานว่าสาเหตุหนึ่งที่ตั้งชื่อดาวดวงนี้ว่า พลูโต ก็เพื่อให้มีตัวอักษร "P-L" ในชื่อ เพื่อเป็นเกียรติแก่ เปอร์ซิวัล โลเวลล์ ในภาษาไทยอาจเรียกพลูโต ว่า ดาวยม หมายถึง ยมโลก หรือ นรก ซึ่งก็มีความหมายพ้องกับชื่อ พลูโต หรือ ฮาเดส ในตำนานกรีก ดาวพลูโตถูกค้นพบในปี พ.ศ. 2473 โดยบังเอิญ มีการคำนวณหาตำแหน่งดาวเคราะห์ดวงใหม่ถัดจาก ดาวเนปจูนโดยใช้ฐานข้อมูลการเคลื่อนที่ของดาวยูเรนัสและดาวเนปจูน แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ จนกระทั่งไคลด์ ทอมบอก์แห่งหอดูดาว โลเวลล์ ในรัฐแอริโซนา ได้ทำการสำรวจท้องฟ้า และพบดาวพลูโตในที่สุด ขณะนั้นถือว่าดาวพลูโตเป็นดาวเคราะห์ดวงที่ 9 ที่อยู่ห่างไกลจากดวงอาทิตย์มากที่สุด และเป็นดาวเคราะห์ดวงเล็กที่สุด เป็นเวลา 76 ปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2473-2549 หลังจากที่ได้ค้นพบดาวพลูโตแล้ว นักวิทยาศาสตร์ยังคงถกเถียงกันว่า ขนาดของดาวพลูโต เล็กเกินกว่าที่จะรบกวน วงโคจรของดาวเคราะห์ดวงอื่นได้ จะต้องมีดาวเคราะห์ดวงอื่นที่มีขนาดใหญ่กว่า จึงจะรบกวนดาวเนปจูนได้ ดังนั้นการค้นหาดาวเคราะห์ X จึงมีขึ้นต่อไป แต่ก็ไม่มีสิ่งใดถูกค้นพบเพิ่มเติม จนกระทั่ง ยานวอยเอเจอร์ 2 ได้ข้อมูลด้านมวลสารของดาวเนปจูนเพิ่มเติม ข้อถกเถียงดังกล่าวจึงหมดไป โดยไม่จำเป็นต้องมีดาวเคราะห์ดวงที่ 10 อย่างไรก็ตาม ในช่วงทศวรรษล่าสุดมีการค้นพบ วัตถุที่คล้ายดาวพลูโตมากมาย ในบริเวณเดียวกับดาวพลูโตที่เรียกว่า แถบไคเปอร์ และดาวพลูโตก็มีลักษณะไม่สอดคล้องกับกำเนิดของดาวเคราะห์อย่าง ดาวเคราะห์ก๊าซ หรือ ดาวเคราะห์หิน นำมาสู่หัวข้อในที่ประชุมสหพันธ์ดาราศาสตร์สากล ที่กรุงปรากฏ
วงโคจร
ระยะจุดไกลดวงอาทิตย์ที่สุด: 7,375,927,931 กม.(49.30503287 หน่วยดาราศาสตร์) ระยะจุดใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด: 4,436,824,613 กม.(29.65834067 หน่วยดาราศาสตร์) กึ่งแกนเอก: 5,906,376,272 กม.(39.48168677 หน่วยดาราศาสตร์) เส้นรอบวงของวงโคจร: 36.530 เทระเมตร(244.186 หน่วยดาราศาสตร์) ความเยื้องศูนย์กลาง: 0.24880766 คาบดาราคติ: 90,613.3058 วัน(248.09 ปีจูเลียน) คาบซินอดิก: 366.74 วัน อัตราเร็วเฉลี่ยในวงโคจร: 4.666 กม./วินาที อัตราเร็วสูงสุดในวงโคจร: 6.112 กม./วินาที อัตราเร็วต่ำสุดในวงโคจร: 3.676 กม./วินาที ความเอียง: 17.14175°(11.88° กับศูนย์สูตรดวงอาทิตย์) ลองจิจูดของจุดโหนดขึ้น: 110.30347° ระยะมุมจุดใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด: 113.76329° จำนวนดาวบริวาร 3
ลักษณะทางกายภาพ
เส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ย: 2,390 กม.(0.180×โลก) พื้นที่ผิว: 1.795×107 กม.²(0.033×โลก) ปริมาตร: 7.15×109 กม.³(0.0066×โลก) ความหนาแน่นเฉลี่ย: 1.750 กรัม/ซม.³ ความโน้มถ่วงที่ศูนย์สูตร: 0.58 เมตร/วินาที²(0.059 จี) ความเร็วหลุดพ้น: 1.2 กม./วินาที คาบการหมุนรอบตัวเอง: −6.387 วัน(6 ชม. 9 นาที 17.6 วินาที) ความเร็วการหมุนรอบตัวเอง: 47.18 กม./ชม. ความเอียงของแกน: 119.61° ไรต์แอสเซนชันของขั้วเหนือ: 313.02°(20 ชม. 52 นาที 5 วินาที) เดคลิเนชันของขั้วเหนือ: 9.09° อัตราส่วนสะท้อน: 0.30
บรรยากาศ
ความดันบรรยากาศที่พื้นผิว: 0.15-0.30 กิโลปาสกาล องค์ประกอบ: ไนโตรเจน และ มีเทน
|