|
|
หน่วยที่ 5
การประเมินคุณค่าและการใช้ประโยชน์จากความรู้
ผศ.ฑัณฑิกา ศรีโปฎก
5.4 การตรวจสอบความรู้
การตรวจสอบความรู้ หมายถึง การทำให้แน่ใจหรือเชื่อได้ว่าความรู้ที่มีหรือหามาได้มีความถูกต้อง ครบถ้วน ทันสมัยหรือเป็นข้อมูลสารสนเทศที่เป็นความรู้ใหม่ล่าสุดหรือไม่ เพราะข้อมูลความรู้บางอย่างมีความเปลี่ยนแปลง เพราะมีการค้นพบพิสูจน์ทราบหรือวินิจฉัยใหม่ล่าสุดออกมาเรื่อย ๆ การตรวจสอบความรู้จึงมีวัตถุประสงค์อยู่ 3 ประการคือ
1) ตรวจสอบความถูกต้องทั้งในสาระหลัก และรายละเอียดมีความสอดคล้อง
ต้องกันแหล่งข้อมูลความรู้ต่างแหล่งอาจให้ข้อเท็จจริงแตกต่างกัน ซึ่งอาจมีทั้งผิดและถูก การตรวจสอบเพื่อยืนยันความถูกต้องจึงเป็นเรื่องจำเป็น ตัวอย่างเช่นพืชสมุนไพรบางชนิดอาจใช้ได้ทั้งรับประทานเพื่อรักษาโรคอย่างหนึ่ง แต่อาจใช้เป็นยาทาเฉพาะที่ภายนอกเพื่อรักษาโรคอีกอย่างหนึ่งได้ ลักษณะการใช้และโรคที่ใช้รักษาแตกต่างกันมาก อาจมีความเข้าใจผิดพลาดและนำไปสู่การใช้ผิด ทำให้เกิดอันตรายแทนที่จะรักษาโรคให้หายได้
2) เพื่อตรวจสอบความสมบูรณ์ของความรู้ การรู้ไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ในเรื่องใด
เมื่อนำไปปฏิบัติหรือใช้อาจเกิดความบกพร่องเป็นโทษได้ ความรู้จึงต้องค้นหาให้ครบถ้วนสมบูรณ์ก่อนตัวอย่าง เช่น สมุนไพรชนิดหนึ่งใช้รับประทานเพื่อรักษาอาการเจ็บป่วยโรคชนิดหนึ่งได้ แต่ในเวลาเดียวกันก็ส่งผลแทรกซ้อนให้เกิดอาการอีกอย่างหนึ่งได้ เช่น ฟ้าทะลายโจร (สมุนไพรชนิดหนึ่ง) ใช้ชงน้ำร้อนกินแก้เจ็บคอได้ แต่ในขณะเดียวกัน ก็ทำให้ความดันโลหิตต่ำ ผู้ที่มีสภาพ มีความดันโลหิตต่ำอยู่แล้วจึงควรระมัดระวัง เมื่อจะกินฟ้าทะลายโจร กรณีเช่นนี้ หมายถึง หากผู้มีความรู้แต่ไม่รู้ครบถ้วนถึงคุณสมบัติของฟ้าทะลายโจรว่าส่งผลอะไรอย่างไรบ้าง การแก้ไขปัญหารักษาโรคอย่างใดอย่างหนึ่งได้แต่อาจทำให้เกิดโรคอีกอย่างหนึ่งขึ้นมาแทนที่
3) เพื่อตรวจสอบความทันสมัยของความรู้ เพราะความรู้หลายเรื่อง เป็นความรู้ที่มี
มิใช่ข้อเท็จจริงตายตัว แต่เป็นมติหรือข้อสรุปของผู้รู้ ณ เวลาหนึ่ง แต่เวลาผ่านไปการค้นคว้าวิจัยหรือการศึกษาค้นพบมีมากขึ้น ข้อสรุปหรือมติที่เคยมีอยู่ ณ เวลานั้นก็ถูกเปลี่ยนแปลงไปได้ ตัวอย่าง เช่น ในอดีตเราเคยสรุปเป็นทฤษฏีว่า ดาวเคราะห์ในระบบสุริยจักรวาล มี 9 ดวง แต่เมื่อไม่นานมานี้ มีการประชุม สัมมนาของผู้รู้ทั้งหลาย ได้มีข้อสรุปเป็นมติใหม่ว่า ดาวเคราะห์ในระบบสุริยะจักรวาลมีเพียง 8 ดวง ดาวพลูโต มีคุณสมบัติและลักษณะไม่เข้าข่ายความเป็นดาวเคราะห์ไปแล้วดังนี้เป็นต้น
หน้าสารบัญ
ปรับปรุงล่าสุด วันที่ 28 พฤษภาคม 2551
รศ.ดร.จุมพจน์ วนิชกุล
chumpot@hotmail.com
|
|
