1635303 บริการสารสนเทศเพื่อธุรกิจและอุตสาหกรรม
Information Service for Business and Industry

(3-0)

ผู้สอน : รศ. จุมพจน์ วนิชกุล
โปรแกรมวิชาบรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์
บัณฑิตวิทยาลัย
สถาบันราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
กรุงเทพมหานคร

chumpot@hotmail.com

พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์(1)

การดำเนินงานบริการข้อมูลในระบบอินเทอร์เน็ต

ในปัจจุบัน ธุรกิจต่างๆที่ดำเนินงานโดยบริษัท หรือ หน่วยงานทางธุรกิจต่างๆ มีแนวโน้มในการ ดำเนินงานทางธุรกิจในระบบอินเทอร์เน็ตเป็นส่วนใหญ่ เป็นการประกอบธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ หรือ พาณิชยกรรมอิเล็กทรอนิกส์ (e-business or e-commerce) นักสารสนเทศจึงควรสนใจรูปแบบ และประเภทของธุรกิจที่กำลังดำเนินการอยู่ในระบบอินเทอร์เน็ตว่ามีวิธีการดำเนินงานไปในทิศทางใด เพื่อที่จะได้รวบรวมข้อมูลเพื่อประโยชน์ทางการประกอบธุรกิจต่อไป

จากการสำรวจการให้บริการธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ในระบบอินเทอร์เน็ต พอจะสรุปถึงแนวโน้มการดำเนินงาน ตามประเภทของกลุ่มธุรกิจได้ดังต่อไปนี้

1. การขายของหน้าร้าน (Storefront Model) การประกอบธุรกิจประเภทขายของหน้าร้านโดยตรง กำลังได้รับความนิยมมาก และพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว เพียง แค่สิ้นปี พ.ศ. 2542 มีคนมากกว่า 55 ล้านคน หรือ ประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ต เป็นผู้สั่งซื้อสินค้าผ่านระบบอินเทอร์เน็ต

รูปแบบการประกอบธุรกิจการขายของหน้าร้าน มักจัดทำเพื่อสร้างความสะดวกในการซื้อสินค้า โดยจัดทำให้บริการในการสร้างตะกร้าหน้าร้าน (Shopping-cart Technology) และ การให้บริการ ร้านค้าออนไลน์ (Online Shopping Malls)

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.amazon.com
    www.etoys.com
    www.webvan.com
    www.mall.com
    www.shopnow.com
    www.thai.com
    www.jjshop.com
    www.smeshop.smethai.net
    www.thaicommerce.net
    www.dealshop.com

2. การประมูลสินค้าออนไลน์ (Auction Model)

มีรายงานการวิจัยว่าธุรกิจการประมูลสินค้าออนไลน์มีการใช้จ่ายเงินมากกว่า 3.8 ล้านล้าน ดอลลาร์ในปี พ.ศ. 2543 มีวิธีดำเนินการให้ลูกค้าประมูลสินค้าได้ด้วยตนเองและสามารถติดต่อ กับผู้ขายสินค้าได้โดยตรง

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.ebay.com
    auction.yahoo.com
    www.amazon.com
    www.ibidlive.com

3. การให้บริการค้นข้อมูล (Portal Model)

ธุรกิจประเภทนี้ คือการให้บริการสารสนเทศในระบบอินเทอร์เน็ต ทำหน้าที่เป็นหน่วยงาน กลางในระบบอินเทอร์เน็ตเพื่อบริการค้นข้อมูล (Search engine) บางบริษัทให้บริการ ค้นข้อมูลหลากหลาย (Horizontal portal) แต่บางบริษัทให้บริการเฉพาะเรื่องที่เจาะจงราย ละเอียดลงไป (Vettical portal)

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.hotbot.com
    www.yahoo.com
    www.google.com
    www.about.com
    www.altavista.com

4. การให้บริการราคาสินค้าเปรียบเทีบบ (Dynamic Pricing Models)

มีบริษัทบางแห่งดำเนินการเปรียบเทียบราคาสินค้าที่กำลังซื้อขายอยู่ในระบบอินเทอร์เน็ต เพื่ออำนวยความสะดวกแกผู้ซื้อสินค้าในการทราบราคมสินค้าในแต่ละรายการ เปรียบเทียบสินค้าในประเภทเดียวกัน แต่ขายในแต่ละบริษัท ทั้งนี้เพื่อให้ผู้บริโภคสินค้าเป็นผู้ตัดสินใจ

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.priceline.com
    www.imandi.com
    www.aol.com
    www.bottomdollar.com
    www.ubarter.com
    www.hsx.com

5. การให้บริการแลกเปลี่ยนธุรกิจสู่ธุรกิจ (B2B Exchanges)

รูปแบบการให้บริการธุรกิจประเภทนี้ได้แก่การซื้อ การขาย การมีส่วนร่วมในการค้า การแลกเปลี่ยนสินค้า และการค้าร่วมกันระหว่างสองหรือมากกว่าสองบริษัทขึ้นไป เป็นรูปแบบธุรกิจที่กำลังเติบโตอย่างไม่หยุดยั้ง และมีมูลค่าจำนวนเงินมหาศาลที่เข้ามาเกี่ยวข้อง

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.icgcommerce.com
    www.tradeaccess.com
    www.itoi.com
    www.cynomix.com
    www.biz2biz.com

6. การให้บริการธุรกิจสู่ธุรกิจ (B2B Service Provider)

เพื่อให้ การให้บริการแลกเปลี่ยนธุรกิจสู่ธุรกิจดำเนินไปด้วยความสะดวก จึงมีผู้ดำเนินการให้บริการการทำ ธุรกิจสู่ธุรกิจขี้นมารองรับความสะดวก โดยเฉพาะในเรื่องวของการเงิน การทำรายการซื้อขาย ในระบบอินเทอร์เน็ต

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.ariba.com
    www.freemarkets.com
    www.liveperson.com
    www.pcroomlink.com
    www.ceverrything.com
    www.magnifi.com

7. การให้บริการการค้าและตลาดหลักทรัพย์ (Online Trading and Lending Models)

เป็นรูปแบบการทำธุรกิจในระบบอินเทอร์เน็ตที่กำลังเติบโตอย่างเร็วอีกประเภทหนึ่ง เกี่ยวข้องกับเรื่อง การค้าและตลาดหลักทรัพย์เพื่อการซื้อขายหุ้นและสินค้าต่างๆ

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.schwab.com
    www.dljdirect.com
    www.businessweek.com
    www.fool.com
    www.ecredit.com
    www.loansdirect.com

8. การให้บริการข่าวออนไลน์ (Online News Services)

ธุรกิจประเภทนี้ได้แก่ การให้บริการข่าวจากหนังสือพิมพ์ หรือสื่อสารมวลชนอื่นๆ ส่วนใหญ่เป็นกิจการที่เกี่ยวข้องกับหนังสือพิมพ์ และให้บริการทางอินเทอร์เน็ตควบคู่กันไปด้วย

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.cnn.com
    www.wsj.com
    www.espn.com
    www.drudgereport.com
    www.barrons.com

9. การให้บริการธุรกิจท่องเที่ยว (Online Travel Services)

เป็นรูปแบบการให้บริการข้อมูลเกี่ยวกับธุรกิจการท่องเที่ยงซึ่งโยงใยธุรกิจการประกอบ การท่องเที่ยว การโรงแรม และ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องในวงการอุตสาหกรมการท่องเที่ยว เช่น การจองตั๋วเครื่องบิน การจองบัตรโดยสารอื่นๆ

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ www.travelocity.com
www.expedia.com
www.biztravel.com
www.getthere.com
www.cheaptickets.com

10. การให้บริการบันเทิงออนไลน์ (Online Entertainment)

เป็นรูปแบบให้บริการความบันเทิงทุกรูปแบบในระบบอินเทอร์เน็ต ไม่ว่าจะเป็นรายการ ชมภาพยนตร์ ฟังดนตรี ร่วมรายการร้องเพลง ร่วมวงสนทนา หรือ การสร้างความบันเทิง ในลักษณะอื่นๆ

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.icast.com
    www.imdb.com

11. การให้บริการการศึกษาทางไกล (E-Learning)

รูปแบบการให้บริการการศึกษาทางไกลกำลังได้รับความนิยมจัดทำในสถานศึกษาต่างๆ ทั่วโลก เป็นการเปิดโอกาสให้ทุกคนสามารถศึกษาด้วยตนเองได้ตามอัธยาศัยจากทุกมุมโลก และจากสถานศึกษาต่างๆ ทั้งจากของรัฐบาลในประเทศต่างๆ และ จากสถานศึกษาเอกชน

ตัวอย่างผู้ประกอบธุรกิจ

    www.click2learn.com
    www.saba.com
    www.blackboard.com
    www.webct.com
    www.deitel.com
    www.getmymba.com

12. การให้บริการสารนิเทศอื่นๆ

รูปแบบการให้บริการสารสนเทศธุรกิจออนไลน์ที่กำลังได้รับความนิยม ได้แก่ ธุรกิจในกลุ่มอุตสาหกรมรถยนต์ การซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ การซื้อขายศิลปวัตถุ

หน้าสารบัญ

ปรับปรุงล่าสุด วันที่ 12 มกราคม 2545
รศ. จุมพจน์ วนิชกุล
chumpot@hotmail.com